Ä°pek Yolu
Çin’in dev ”KuÅŸak Yol” (Ä°pek Yolu) projesi katılımcı ülkeleri borç batağına mı sürüklüyor ?
Projenin katılımcı ülkeleri Çin’den aldıkları milyarlarca dolarlık kredilerle projede varlık göstermeye çalışıyorlar.Proje Asya,Afrika ve Avrupa’yı kara yolları,limanlar ve enerji nakil hatları ile birbirine baÄŸlamayı hedefleyen milyarlarca dolarlık dev bir proje.Çin bu giriÅŸimde yer alan ülkelerin arasındaki ticaret hacminin 5 trilyon doları ve doÄŸrudan yatırımın ise 60 milyar doları aÅŸtığını açıkladı.Çin’den kredi alan ülkelerin bazıları tablonun açıklandığı gibi pembe olmadığı görüşünde.
Malezya projeleri (20 milyar dolar büyüklüğünde) iptal kararı aldı.Pakistan hükümeti projelere temkinli yaklaÅŸmaya baÅŸladı (Pakistan’da Çin destekli 200’den fazla proje devam ediyor),Malezya’nın dış borçlarının %80’i Çin’e ve Çin’e yüklü miktarda borcu olan Sri Lanka stratejik limanını Çin’e devretti.
Çin ”sömürgecilik” ve ”toprak gaspı” yolunda hızla ilerliyor olabilir mi? Ä°pek Yolu Fonu alan 8 ülkenin (Pakistan,Cibuti,Maldivler,MoÄŸolistan,Laos,KaradaÄŸ,Tacikistan,Kırgızistan) devlet borçlarının sürdürülebilirliÄŸi hakkında ciddi endiÅŸeler var. Bu proje bir ikram mı yoksa herkes yediÄŸini ödeyecek mi?
Konjonktüre göre dostumuz ve yeni stratejik ortağımız olma yolunda hızla ilerleyen Rusya’nın Ä°dlip’te yaptıkları ortada.Suriye savaşının en kanlı bölümü Türkiye’nin gayretleri olmasaydı baÅŸlayacaktı (3.5 milyon nüfusun çoÄŸunluÄŸu çocuk,kadın ve sivillerden oluÅŸuyor).Rusya’nın ipi ile inilen kuyuda boÄŸulunur mu? Rusya’nın ipine sarılan Suriye diye bir devlet kaldı mı?Rusya’nın ipine sarılan Ä°ran parasının devalüasyon hızını takip etmek çok zor.Ä°ran parası pul oldu diyebiliriz.
Son günlerde sıkça gündeme gelen dünya ticaretinde ülkeler arasında milli paraların kullanılması ya da rezerv para olarak Çin Yuan’ı ya da Rus Ruble’si kullanılması düşünceleri ne kadar gerçekçi ( dünya ticaretinde Amerikan Doları’nın kullanımı %81)?
Hemen aklıma Bakara Suresi’nin 177. ayeti : ” Ä°yilik, yüzünüzü doÄŸu ve batı tarafına çevirmeniz deÄŸildir.” ve Al-i Ä°mran Suresi’nin 103. ayeti : ” Allah’ın ipine (Kur’ân’a) hep beraber sıkı sarılın, ondan ayrılmayın.” geliyor. Problemlerimizi çözebilmek için ABD’nin ya da Avrupa’nın ya da Rusya’nın ya da Çin’in ipine sarılmak zorunda mıyız? Problemlerimizi çözebilmek için yüzümüzü doÄŸuya ya da batıya çevirmek zorunda mıyız? Problemlerimizin çözümlerini Kur’an’da aramak ve Allah’ın ipine sıkı sarılmak niçin aklımıza gelmiyor?
Ömer Mahmut Kuzanlı